2.5.13

Great Expectations :: Büyük Umutlar ya da Büyük Pişmanlıklar


Aşırı haşin ablasının ve iyi kalpli demirci ustası eniştesinin yanında yaşayan 'öksüz' Pip (Jeremy Irvine)'in, kaderlerden kısmet, kuantum sıçramasından rastlantı ya da ibretlerden ibret beğen içerikli, 'otuz iki kısım tekmili birden' hayat hikâyesi..

Magwitch (Ralph Fiennes) adlı mapushane kaçkını bir mahkûmla mezarlıkta tanışma ve yaptıkları korku dolu 'anlaşma'; sevgilisi sandığı adam tarafından düğün günü terk edildiğinden kafayı yemiş Miss Havisham (Helena Bonham Carter) ile onun güzel ama 'femme fatale' yeğeni Estella'yla buluşup kaynaşması, hem, Pip'in -çocukluğundan ölümüne kadar- adeta bu insanlarla birlikte yazılmış kaderinin, hem de Charles Dickens'in 1861 yılında yazdığı aynı adlı romanın özeti gibidir..

Yönetmen Alfonso Cuarón'un 1998 yılında çektiği aynı adlı film, Dickens'in romanının serbest ve çağdaşlaştırılmış bir uyarlamasıyken, bu filmin yönetmeni Mike Newell, her ayrıntısını aynen kullanacak kadar, romana sadık kalmış..
Bekleneceği üzre, bu durum da filmin yararına olmamış tabii..




Nispeten kısa bir süreye, çok fazla kişi ve olay sığdırma endişesi, fazlasıyla kapsamlı bu hikâyenin karakterlerinin -edebi açıdan gayet önemli olan- özelliklerini tam anlamıyla kavramamızı ve anlamlandırmamızı zorlaştırıyor..

Bunun dışında film, teknik açıdan mükemmel; görüntü, dekor, kostüm..
Tabii ki bir de, adeta rolüne, "Benden başkası olamaz" dercesine cuk oturmuş, Helena Bonham Carter..

O değil de, aç biilaç mezarlığa sığınmış, o kanun kaçağı Magwitch, küçük Pip'i öylesine korkutarak, tehdit ederek yardım istemeseydi eğer, öylesine cömert yardımı rüyasında dahi görebilir miydi acaba?.
Filmin öyküsündeki en büyük ve rahatsız edici açık işte buydu..




Bu durumda gayet net ki çocuğun o 'yardımsever' davranışı, onun iyi kalpliliğinden falan değil, resmen ödü bokuna karıştığından..
Öyleyse filmin -ve tabii ki romanın da- en önemli olayına, hatta dönüm noktasına tekabül eden, Magwitch'in Pip'e olan ve ömrü boyunca da unutamadığı o minnet duygusunu, nereye ve de niçin bağlamalı?.
İşte bu 'açık', yukarıda bahsettiğim, karakter oluşturmanın oldu bittiye getirilerek geçiştirilmesinden kaynaklanan bir önemli hata..




'Büyük beklentilerin hayal kırıklıklığı da büyük ve yıkıcı olur,' mealindeki ünlü sözümü adeta kendine şiar edinen Great Expectations'ın, para hırsının adamı körleştirici özelliğine, daha iyi bir yaşantıya kavuşunca, eski kötü günlerinde kendisine destek olup bağrına basanları görmezden gelenlere, köylü ile kentli, cahil ile okumuş arasındaki uçuruma ve bundan kaynaklanan insanlar arasındaki ayrımcılığa ve de buna olanak sağlayan sosyal düzene dair sakınmadan söyleyecekleri bizi halâ ilgilendiriyor..





Great Expectations / Büyük Umutlar

Yönetmen: Mike Newell
Senaryo: David Nicholls, Charles Dickens (kitap)
Tür: Dram
Oyuncular: Helena Bonham Carter, Ralph Fiennes, Sally Hawkins
Yapım: İngiltere-ABD, 2012, 128'

  3 / 5