1.2.08

Giorgio de Chirico


1888–1978 yılları arasında yaşamış Yunanistan doğumlu İtalyan ressamdır Giorgio de Chirico..

Gerçeküstücüleri etkileyip, onlara bi şekilde ilham veren olağanüstü yapıtların sahibi ressamımız -özellikle 1910'lu yıllar boyunca ürettiği eserlerle- 'Metafizik Resim'in kurucularından kabul edilir..

Kendime, müzikte olduğu gibi resim sanatında da idoller arayıp bulmaya çalıştığım yetmişli yıllarda tablolarıyla tanışıp, onların özünde yatan felsefenin önüme getirdiği soruları çözümlemeye çalıştığımı hatırlıyorum..

Bugüne kıyasla, bilgiye ulaşmanın dünyadaki yetersizlikleri üzerine Türkiye'nin ezelden beri "sahip olduğu" büyük imkansızlıkları da eklerseniz, dönemin -bencileyin üstelik yoksul- gençlerinin halini hayalinizde canlandırabilirsiniz sanırım..


O şartlarda, çevremizde -hem de bedavaya- ulaşabileceğimiz en zengin kaynak ve mekan Beyoğlu'ndaki -artık olmayan- Amerikan Kültür Merkezi'nin kütüphanesiydi..



Piazza ditalia, 1964, oil on canvas, 50x60cm

Boş zamanlarımın her anını orada -hem de koskoca bir dil problemiyle- en iyi şekilde değerlendirip, dünyayı ve dünyayı sanatla anlatmayı seçenleri anlamaya çalışma çabalarımı, her zaman, şu sıradan dünyamda gerçekleştirdiğim -kendim için- en yararlı, en mühim faaliyetler olarak gördüm ve bunun için de -sevgili kendime- hep şükrettim..






İşte.. Giorgio de Chirico, bu şartlarda tanıdığım, sanatına duyduğum hayranlıkla adeta çarpıldığım ve hayatımda bıraktığı izlerin üzeri zamanla örtülür gibi olsa da asla silinmeyecek bir sanatçıdır..

Gerçekte bir arada olmayan ancak bulundukları ortamdan koparılıp biraraya getirilmiş gibi duran nesnelerle sanatçı, tuval üzrinde zamansızlık, durgunluk ve ıssızlığın hakim olduğu gerçeküstü bir dünya yaratır.. 


Hiç müdahale izine rastlanmayacak şekilde adeta kendiliğinden oluşan- yoğun gizemli hava, Chirico'nun çoğu tablolarını "metafizik" bir hareyle kuşatır ki bunu hissetmemek pek mümkün değildir..


Not: Bu yazıdan 8 yıl sonra yani 2016 yılında Pera Müzesi, Giorgio de Chirico: Dünyanın Gizemi adlı sergiyle sanatçıyı gündeme getirmişti.

Sergiye ve de Chirico'ya dair bu kısa videoyu buraya ekliyor ve de hep sanatla kalın diyoruz..