5.1.13

Killing Them Softly :: Suç Dünyası Bağlamında Bir ABD Analizi


Hepsi de birbirinden ilginç tiplerden oluşan küçük bir çete, büyük paraların döndüğü bir 'oyun' salonunda ciddi büyüklükte bir soyguna kalkışır..

Bunu gayet akıllıca buldukları, ama tam tersi olabilecek sonuçları hesaba katmadan yaptıkları bir planla gerçekleştiren çete elemanlarını ve istemeden de olsa onlara bu cesareti veren diğer akıllıları bulup temizlemek işi -en sonunda- Jackie Cogan (Brad Pitt)'a kalır..

Bu kiralık katilin, yakışıklı olduğu kadar kibar olduğu da söylenebilir; ancak, kurbanlarını pek de kibarca öldürdüğünü söylemek biraz zor..

Yönetmen Andrew Dominik'in, 2007 tarihli The Assassination of Jesse James by the Coward Robert Ford güzelliğinden beş yıl sonra yaptığı bu film, George V. Higgins’in 'Cogan’s Trade' adlı romanından -yine yönetmen tarafından- senaryolaştırılan bir uyarlama..


Kapitalizm eleştirisini dolaylı yapmayı tercih eden, ABD eleştirisini yaparken sözünü asla sakınmayan, çok iyi tasarlanmış ve kara mizahla müteharrik hale getirilmiş bir makine gibi çalışan film, uzun, hatta sıkıcı olması özellikle seçilmiş gibi duran, akıllı ve de kıvrak diyaloglarla atmosferini oluşturan, sıkı bir gerilim..


Son tahlilde de, salt politiklik taslamadan kotarılmış, 'Amerikan usulü' bir politika/suç draması..

Finalde Brad Pitt'in ağzından işittiğimiz, 'ABD ülke değil bir şirkettir.. Orada yaşayanlar da toplumun bir üyesi falan değildir.. Amerika’da herkes tek başınadır,' cümleleri, filmin genel olarak anlatmak istediklerini toparlayıcı mahiyettedir..

Politika'yı, halkı uyutup soymanın usulüne uygun icracısı olarak işaret eden film, söylediğiyle yaptığı arasında uyum bulunmayan politikacılara bi inceden giydirmeyi de ihmal etmez.. Ki hem de bunu, ABD'nin kurucu babalarından Thomas Jefferson'ın özelinde yaparak..


Sürekli yaptıkları 'bir nevi soygunlar' sonucu parayı bulmuş ve bu parayı 'bir nevi kumarlar' oynayarak daha da büyütmeyi iş edinmiş zengin insanlar; bunların paralarına göz dikip, 'bir nevi asalaklar' gibi onlardan para tırtıklamaya çalışarak kendi Amerikan rüyalarını gerçekleştirmeye çalışan 'diğer' insanlar; ve bunlar arasındaki 'denge'yi korumakla ve 'adalet'i sağlamakla görevli, tek bir 'egemen otorite'ye bağlı 'bir nevi temizlik' elemanları..

Bu filmi böyle okumak da mümkün; ki senarist- yönetmen, bize bu olanağı -filmi boyunca- muhtelif yerlerde bulunan açık televizyonlardan sürekli duyurduğu, politik ve ekonomik haberlerle ya da doğrudan kahramanları ağzından ve de yine onların 'doğrudan' konuşmalarıyla veriyor..


Öte yandan, "Ben böyle alengirli işlere girip de pek kıymetli kafamı yoramam, Brad'ime, aksiyonuma bakarım," diyerek, 'popcorn' kovasına dilediğince dalabilme özellikli güzide sinemaseverler için de görevini layıkıyla yapan bir film var karşımızda..

Son olarak aldığımız bir habere göre, kendisine Kültür Bakanı süsü vermiş biri (Büyük ihtimal öyle olmalı.), bu film hakkında ileri geri konuşarak, "Ben gördüm, siz görmeyin.. Yarısında çıkmayı düşündüm.. Böylesine iğrenç, yüz kızartıcı diyalog hiçbir yerde duymadım.. 13 yaş üstünü, 18 yaş üstü yapın, hatta en güzeli, tamamen ortadan kaldırın şunu," fetvası vermiş..


Kendisiyle aynı filmi görmüş olamayız..
Yahut kendisi ilk kez sinemaya gittiğinden ve TV'de izlemediği için de filmin içinde geçen konuşmaları, sansürsüz bir biçimde işittiğindendir belki bu rahatsızlığı..
Sonuçta, suç dünyasına alabildiğine gerçekçi bakan bir polisiye bu izlediğin kardeşim; sevgi kelebeklerinin oradan oraya uçuştuğu -ayrıca Türk örf ve adetlerine uygun- bir aşk filmi falan değil..
Yok yani, bu hassas arkadaş yanlışlıkla, hani o film şeritlerinin arasına malum parçalardan sokuşturan sinemalardan birinde izlemiştir filmi diyeceğim ama, o 'acayip' günler ve o sinemalar, o kadar gerilerde kaldı ki..

“Ah.. Bir de bu yasakçı, bu sansürcü zihniyet, bir daha geri dönmemek üzre ortadan kayboluverse,” diyerek, mevzuya uygun mesajımı vereyim de hemen uzaklaşayım şu politik saçma sapanlıktan..


  4 / 5


Killing Them Softly / Kibarca Öldürmek

Yönetmen: Andrew Dominik
Senaryo: Andrew Dominik, George V. Higgins (kitap)
Tür: Polisiye, dram, gerilim
Oyuncular: Brad Pitt, Ray Liotta, Richard Jenkins
Yapım: ABD, 2012, 97'