Tıpkı babaların ve oğulların kesişen kaderleri gibi, tüm umutların, hayallerin, çaresizlikle kesiştiği hudutsuz bir sürgün yeri…
Yönetmen Nuri Bilge Ceylan’ın sekizinci uzun metrajlı filmi Ahlat Ağacı vizyona girdi.
Senaryosunu Nuri Bilge Ceylan’ın Ebru Ceylan ve Akın Aksu’yla birlikte yaklaşık 1 yılda kaleme aldığı Ahlat Ağacı, merkezine ‘Ahlat Ağacı’ adlı kitabını yayınlatmaya çalışan Sinan’ın (Doğu Demirkol) üniversiteyi bitirip, ailesinin yaşadığı ilçeye geri dönmesiyle başlayan ve baba-oğul arasındaki ilişki baz alınarak gelişen insan ilişkilerini konu alıyor.
Sinan’ın babası İdris’in (Murat Cemcir) at yarışı tutkusu nedeniyle yaşadığı maddi zorluklarla, hassasiyet ve kırılganlıklarıyla yüzleşmesiyle kendine babasının yansıması altında çizdiği yolu izleyiciyle uzun bir süreçle buluşturuyor.
Başrollerini Doğu Demirkol ve Murat Cemcir’in paylaştığı filmde; Bennu Yıldırımlar, Hazar Ergüçlü, Serkan Keskin, Tamer Levent, Akın Aksu, Ahmet Rıfat Şungar, Kubilay Tuncer, Öner Erkan, Kadir Çermik, Ercüment Balakoğlu, Özay Fecht, Sencar Sağdıç ve Asena Keskinci rol alıyor.
"Türkiye'nin Gelmiş Geçmiş En İyi Yönetmeni" unvanını yıllar önce kendisine takdim ettiğim Nuri Bilge Ceylan, şaheserler üretmeye devam ediyor sayın seyirciler!.
Yaşlıları zaten tüketip bitirmiş; umutları kırık, hayalleri yıkık gençleri de benzer bir akıbete sürükleyen bir 'bozuk düzen'in taşra hallerine hoş geldiniz..
Aslında tükenen ama yine de -iyimser ve dalgacı ruh halinin yardımıyla- hayata karşı direnen bir baba ile kendisine doğru dürüst gün yüzü göstermemiş kocasına öfkeli bir annenin ve -hâlihazırda hüküm süren parasızlığın da etkisiyle- aralarındaki saygı ve de sevginin köreldiği gözlenen bir ailenin erkek evladıdır Sinan..
Bir diktatör olsa eğer, bombalayarak yok edeceğini söylediği ilçesine karşı; eline geçen her kuruşu at yarışına yatıran 'hayırsız' babasına karşı; yazdığı, ama bir türlü bastıramadığı kitabı yüzünden 'yazar' olamamanın/sınıf atlayamamanın hıncıyla, 'eline geçirdiği' bir yazara karşı ve daha pek çok şeye karşı biriktirdiği öfkesini kusmaktan geri durmayan bu genç adamı nasıl bir gelecek beklemektedir?.
Asıl odaklandığı aile hariç, filmin her sekansında farklı kişi ve karakterlerle Sinan'ı buluşturan, bu arada bizi de onlarla tanıştıran film, bu sırada gelişen -her anlamda- yoğun diyaloglarla da hayatın farklı kapılarını aralıyor ve tekrar kapatana kadar da içerdekileri bir bir didikliyor..
O değil de, Sinan ile yaşıtı olan 'köylü güzeli' Hatice'yi ve en sonunda genç dudakları buluşturan, etkileyici gücü olağanüstü olan o sekansı Ceylan'dan başkası böyle çekebilir miydi, hiç sanmıyorum!.
Son tahlilde Ahlat Ağacı, derin ve kallavi bir romanı bir oturuşta okuyup da bitirmiş bir insanın hissedebileceği tatmin duygusu ve de esrik bir ruh haliyle seyircisini sinemadan uğurluyor..
9 /10
Senaryo Çanakkale’de Doğdu
Filmin 1 yıl süren senaryo aşaması yönetmen Nuri Bilge Ceylan’ın bir Çanakkale seyahati sırasında başlıyor.
Yönetmen Ceylan’ın “Özellikle baba-oğul ilişkisi olsun diye yola çıkmadım ama baba-oğul ilişkisi içerisinde insana ve insanın doğasına dair pek çok şey anlatma şansı bulabiliyorsunuz” diyerek dile getirdiği ve önce baba İdris karakteri üzerine kurgulanan hikaye, Nuri Bilge Ceylan, Ebru Ceylan ve Akın Aksu’nun görüşmeleri sonucunda oğul Sinan’ın hikayesi olarak değişiklik gösteriyor.
Filmin çekimlerinin tamamı, senaryo fikrinin de doğduğu Çanakkale ilinde ve Çan ve Yenice ilçelerinde Eylül 2016 ve Ocak 2017 tarihleri arasında gerçekleşiyor.
‘Toplum Dışı’ Olmanın Yarattığı Tahribat
Filmde Sinan karakteri, insan olmanın bir eylemler çemberine hapsolmak olduğunu; yapacak hiçbir şeyi bulunmayan yalnız, kararsız ve kuşkucu bir gencin ruh iklimindeki gerilimini de yansıtıyor.
Herhangi bir alana kanalize edildiğinde büyük başarılar sağlayabilecek tuhaf ve hiddetli duygulara sahip olan karakter, yalnızlığın ve “toplum dışı” olmanın bir gençte ne kadar ağır tahribat yarattığını da gösterir nitelik taşıyor.
Yönetmenin ‘onun bu rolün altından kalkabileceğine inandım dediği Doğu Demirkol, aylarca yaşadığı Sinan karakterini ve filmi “Bazen hayatın içinde küçücük bir bakış veya göz kaçırma ya da anlamsız bir sessizlik anı gibi minicik olaylar bana öyle komik gelir ki kimsenin gülmediği yerde krizlere girerim de keşke bunu paylaşabileceğim bir dostum olsaydı yanımda diye düşünürüm. Kış Uykusu'nda da hissettiğim gibi bu filmde de günün akışı içinde, altı çizilmeyen, vurgulanmayan hatta belki üstü örtülen öyle komik anlar vardı ki bütün salon büyük bir dikkatle seyrederken, anlık ve istemsiz bir kahkahayla sessizliği böldüğüm oldu birkaç sefer. Bu bana göre gerçek hayatın ne denli saf ve yalın bir halde perdeye yansıtıldığının bir ispatı. Bu mucizevi yapıtın bir parçası olmaktan hayatım boyunca gurur duyacağım. Teşekkürler Nuri Bilge Ceylan” sözleriyle özetliyor.
Murat Cemcir: Karanlık Tarafımızla Yüzleşeceğimiz Edebi Bir Eser
Nuri Bilge Ceylan, Murat Cemcir’i televizyonda yayınlanan ve bir dizideki tiradı sırasında fark ettiğini söylüyor ve ‘O an onda baba karakterini gördüm’ diyor.
Murat Cemcir “Senaryoyu okuduğum andan itibaren onu oynamayı düşündüm” dediği İdris karakterine hayat veriyor.
Cemcir, “Hayatın, aile olmanın, hayallerinin peşinden gitmenin ve gidememenin gerçekliğini anlatırken, bizleri karanlık taraflarımızla yüzleştirecek bir edebi eser Ahlat Ağacı” diyor.
Yıldırımlar: Nuri Bilge Ceylan’ın Dünyasına Titizlikle Dahil Olmaya Çalıştım
Bennu Yıldırımlar Ahlat Ağacı’nda Sinan’ın annesi Asuman karakterini canlandırıyor.
Ayıp karşılandığından dolayı ‘boşanmanın’ ölümden önce en son çareymiş gibi görüldüğü taşrada, kumarbaz bir kocayı sırtında taşıyan tüm kadınlar gibi Asuman da gösterecek hiçbir şeyi olmayan, üzüntüsüyle baş başa kalmış yalnız bir kadın.
Bennu Yıldırımlar, Nuri Bilge Ceylan’ın özel bir yönetmen olduğunu söyleyerek, “Çekimler süresince, elimden geldiğince onun dünyasına titizlikle dahil olmaya çalıştım. İzleyicilerin de kendi duygularına yakın şeyler bulacağına eminim” sözleriyle filmi anlatıyor.
“Her Saniye Büyüleyici”
Filmde Hatice karakterini canlandıran Hazar Ergüçlü ise Ahlat Ağacı hakkında şunları söylüyor: “Defalarca izlesek bile gözden kaçıracağımız milyonlarca detayla dolu bir başyapıt. Nuri Bilge Ceylan sinemasını düşündüğüm zaman ilk aklıma gelen kelime ‘lezzetli’ oluyor. Bu durum benim için bu filmde zirve yaptı. Her saniye büyüleyici.”
71. Cannes Film Festivali’nde büyük ödül Altın Palmiye için yarışan 21 film arasında yer alan ve eleştirmenlerden övgü alan Ahlat Ağacı, festivalde dakikalarca ayakta alkışlanmıştı.
Türkiye, Fransa, Almanya, Bulgaristan, Makedonya, Bosna Hersek, İsveç ve Katar ortak yapımı olan filmin ilk gösterimi 2018 Cannes Film Festivali'nin "Ana Yarışma" bölümünde 18 Mayıs 2018'de yapılmıştı.
Yapımcılığı Zeyno Film- Zeynep Atakan tarafından yapılan, 8 ülkeden ortaklarının olduğu uluslararası bir yapım olan Ahlat Ağacı'nın Türkiye ortak yapımcıları Nulook Production ve İmaj oldu. Film Kale Grubu'nun katkılarıyla gerçekleşti.
Ahlat Ağacı
Yönetmen: Nuri Bilge Ceylan
Senaryo: Akın Aksu, Ebru Ceylan, Nuri Bilge Ceylan
Görüntü Yönetmeni: Gökhan Tiryaki
Sanat Yönetmeni: Meral Aktan
Kurgu: Nuri Bilge Ceylan
Yönetmen Yardımcısı: Yıldız Aşanboğa
Kasting: Erkut Emre Sungur
Ses Kaydı: Andreas Mücke Niesytka
Ses Kurgu: Thomas Robert
Diyalog Kurgu: Linda Forsen, Henrik Sunnaker, Henric Andersson
Miksaj: Thomas Gauder
Renk: Bora Gökşingöl